Polska Agencja Żeglugi Powietrznej od lat angażuje się w różnorodne rozwiązania z myślą o ochronie środowiska naturalnego. Przypadający 5 czerwca Światowy Dzień Ochrony Środowiska Naturalnego jest okazją, by podsumować dotychczasowe efekty naszych starań oraz zaprezentować aktualne działania, które podejmujemy w tym zakresie m.in. przy projektowaniu swojego nowego Kampusu.
Od lat dbamy o to, aby zachowując najwyższy poziom bezpieczeństwa lotów zmniejszać również ich negatywne oddziaływanie na środowisko naturalne. Podejmujemy starania umożliwiające m.in. ograniczanie zużycia paliwa przez statki powietrzne i zmniejszanie emisji dwutlenku węgla. Działania te realizujemy zgodnie z ogłoszonymi przez EASA i EUROCONTROL pięcioma filarami dla Zielonego Jednolitego Europejskiego Nieba. Filary te określają sposoby, w jaki służby kontroli ruchu lotniczego mogą przyczynić się do osiągnięcia wyznaczonych unijnemu transportowi celów środowiskowych i radykalnego ograniczenia jego emisji gazów cieplarnianych do 2050 roku.
Jednym ze szczególnie korzystnych dla naszego środowiska rozwiązań jest wprowadzenie w Polsce koncepcji Free Route Airspace (FRA), znanej jako POLFRA. Daje ona przewoźnikom możliwość planowania przelotu przez polską przestrzeń powietrzną najkrótszymi trasami z pominięciem sieci dróg lotniczych. Dzięki temu trasy stają się krótsze, przeloty szybsze. W 2020 roku dzięki POLFRA udało się nad Polską skrócić trasy samolotów o łącznie 2 696 310 mil morskich, czyli aż 5 milionów kilometrów. Oznaczało to skrócenie czasu ich lotu o łącznie 6 391 godzin, czyli o prawie 9 miesięcy – nieprzerwanego lotu. Umożliwiło to oszczędność zużycia paliwa w przybliżeniu o 10,1 tys. tony, a tym samym zmniejszenie emisji CO2 o prawie 31 tys. ton.
Warto pamiętać, że tak znaczące oszczędności osiągnięte zostały w roku dotkniętym pandemią i dramatycznym spadkiem liczby lotów. Dla porównania w 2019 roku oszczędności z POLFRA to skrócenie tras samolotów o łącznie 6 608 451 mil morskich czyli 12,2 mln kilometrów, a czasu ich lotu o 15 664 godzin czyli prawie 22 miesiące. Przyniosło to zmniejszenie zużycia paliwa w przybliżeniu o 24 tys. ton i zmniejszenie emisji CO2 o 75,5 tys. ton.
Innym wprowadzonym przez nas rozwiązaniem jest tzw. „zielone podejście”, czyli technika CDA – Continuous Descent Approach. Ta wdrażana już od 2009 roku technika polega na umożliwieniu zbliżającym się do lotnisk docelowych samolotom wykonania płynnego, nieprzerwanego zniżania, najlepiej od razu z wysokość przelotowej. W miarę możliwości kontrolerzy zezwalają pilotom samemu wybrać również optymalne tempo zniżania z minimalnym wykorzystaniem ciągu silników. Dzięki temu możliwa jest znacząca redukcja emisji zanieczyszczeń oraz hałasu lotniczego. Szacuje się, że zastosowanie CDA zmniejsza zużycie paliwa o nawet 46kg na lot, a głośność lotu podczas zniżania jest mniejsza o 1-5 dB – zależnie od przypadku i rodzaju samolotu. Przyczyniliśmy się do wzrostu stosowania techniki CDA, która na największych polskich lotniskach dotyczy już co drugiego przylotu. Rekordzistą pod tym względem jest port lotniczy w Gdańsku, gdzie CDA w 2020 roku zastosowano przy aż 58 proc. przylotów. Z kolei w samej Warszawie, gdzie CDA dotyczyło 51 proc. przylotów, wynikające z tego oszczędności to 929 ton paliwa i prawie 3 tys. ton emisji CO2. Warto zaznaczyć, że jesteśmy pod względem stosowania techniki CDA jednym z liderów w Europie. Dla porównania w 2020 roku na lotnisku Arlanda w Sztokholmie wskaźnik CDA wynosił 43 proc., w Barcelonie 39 proc., w Amsterdamie 30 proc., na Londyn-Heathrow 19 proc., w Brukseli 18 proc., a na lotnisku Charles de Gaulle w Paryżu zaledwie 4 proc.
Nasze postawy proaktywne przyczyniły się do wprowadzania proekologicznych technologii również na lotniskach. Jedną z takich technologii jest system A-CDM (Airport Collaborative Decision Making) wdrożony operacyjnie na Lotnisku Chopina w Warszawie. System ten pomaga kontrolerom efektywniej zarządzać ruchem statków powietrznych na płycie lotniska i dzięki temu m.in. lepiej wyznaczać optymalny moment uruchomienia przez nie silników. Dzięki A-CDM czas pracy silników lotniczych na ziemi został skrócony, co przekłada się na zmniejszenie zużycia paliwa, emisji zanieczyszczeń oraz ograniczenie poziomu hałasu.
Troskę o środowisko naturalne przejawiamy także poprzez wprowadzanie nowych technologii oraz modernizację infrastruktury. Szczególne znaczenie do rozwiązań proekologicznych przykładamy obecnie przy projektowaniu naszego nowego Kampusu w podwarszawskich Regułach.
Głównym źródłem zasilania w ciepło nowego Kampusu będą pompy ciepła wykorzystujące odwierty gruntowe o długości do 150 m. Ponadto będzie on wyposażony w powietrzne pompy ciepła, kolektory słoneczne o łącznej mocy 2 MW oraz odzyski ciepła z pomieszczeń serwerowni i maszynowni chłodu. Łączny udział odnawialnych źródeł energii w rocznym zapotrzebowaniu na użytkową energię elektryczną nowego Kampusu wyniesie aż 38 proc. Dzięki temu możliwa będzie całkowita rezygnacja z kotłowni olejowej, która jest źródłem ciepła dla naszego obecnego Kampusu. Oznacza to likwidację źródła zanieczyszczeń, które rocznie emituje do powietrza m.in. 520 tys. kg CO2, 573 kg tlenków siarki, 501 kg tlenków azotu, 215 kg tlenku węgla i 14,3 kg pyłu całkowitego. Nasz nowy Kampus będzie także posiadał własne zbiorniki retencyjne do gromadzenia wody opadowej, którą po oczyszczeniu będzie można wykorzystywać na miejscu m.in. przy pielęgnacji zieleni.
Osiągamy oszczędności środowiskowe także w niebezpośrednio lotniczej aktywności. Zużycie paliwa w naszych samochodach zmniejszone zostało z 172 tys. litrów w 2019 roku do 134 tys. litrów w 2020 roku. Dbamy również o szkolenia środowiskowe wszystkich pracowników oraz o prawidłową segregację odpadów. W ten sposób udało nam się wysegregować już 22,6 tony papieru, 1,7 tony plastiku oraz 1,1 tony szkła z odpadów komunalnych. Znaczenie mają również pozornie niewielkie zmiany, jak wymiana świetlówek na światła LED. Dzięki takim modernizacjom wykonanym tylko w 2019 roku zużycie energii przez Polską Agencję Żeglugi Powietrznej spadło o 6 720 kWh.
