Rząd stawia na innowacyjne sektory gospodarki. Taką nowością w gospodarce jest rynek dronów. W projektach legislacyjnych rząd skupia się na eliminowaniu barier i ułatwieniach dla przedsiębiorców tego sektora. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 20 grudnia 2018 r., zmieniające rozporządzenie w sprawie wyłączenia zastosowania niektórych przepisów ustawy – Prawo lotnicze do niektórych rodzajów statków powietrznych oraz określenia warunków i wymagań dotyczących używania tych statków, które weszło w życie 31 stycznia 2019 r., ułatwiające loty bezzałogowych statków powietrznych (BSP, dronów) poza zasięgiem wzroku i dopuszczające loty automatyczne, jest silnym wsparciem rządu dla nowo powstającego sektora gospodarki. Jest też ważny w realizacji projektu Strategii Odpowiedzialnego Rozwoju Żwirko i Wigura, którego celem jest rozwój zastosowań BSP oraz reindustrializacja gospodarki.
Z końcem stycznia w polskiej przestrzeni powietrznej została wprowadzona możliwość wykonywania lotów bezzałogowymi statkami powietrznymi (popularnie zwanymi dronami) poza zasięgiem wzroku operatora w niewydzielonych strefach. Dotychczas tego typu loty można było wykonać wyłącznie w specjalnej strefie przestrzeni powietrznej, co wiązało się z ponad 3 miesięcznym oczekiwaniem na jej wprowadzenie. Nowe przepisy upraszczają i znacznie skracają tę procedurę umożliwiając wykonanie lotu po zgłoszeniu lotu w Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej z tygodniowym wyprzedzeniem. Wcześniej jednak należy zostać dopuszczonym do wykonania lotów przez ULC i zarejestrować swój BSP.
Drony są coraz częściej wykorzystywane w wielu dziedzinach gospodarki. Ministerstwo Infrastruktury, wprowadzając tak nowatorskie w skali Europy i świata przepisy, wychodzi naprzeciw oczekiwaniom rynku. Nowe przepisy otwierają nowe możliwości dla biznesu i perspektywy wielu korzyści dla obywateli. Musimy pamiętać, że wykorzystanie dronów w przestrzeni publicznej musi być bezpieczne. Ministerstwo Infrastruktury wraz z Urzędem Lotnictwa Cywilnego i Polską Agencją Żeglugi Powietrznej, będzie w dalszym ciągu podejmowało działania by zapewniać bezpieczeństwo wszystkich użytkowników przestrzeni powietrznej i zrównoważony rozwój nowej dziedziny gospodarki – powiedział Mikołaj Wild, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury.
Dzięki zmianom w przepisach zyskujemy optymalne warunki do rozwoju sektora BSP i dołączamy do czołówki najbardziej innowacyjnych państw w tym obszarze. Znoszenie barier prawnych, przy jednoczesnym zachowaniu zasad bezpieczeństwa i porządku na niebie, to kolejny krok w kierunku integracji lotnictwa bezzałogowego z załogowym – mówi Janusz Janiszewski, pełniący obowiązki prezesa Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej.
– Dla Urzędu Lotnictwa Cywilnego najważniejsze jest zachowanie bezpieczeństwa operacji lotniczych dlatego jako jeden z pierwszych krajów na świecie wprowadzamy regulacje dotyczące zasad wykonywania lotów bezzałogowymi statkami powietrznymi poza zasięgiem wzroku. Tworząc nowe regulacje wychodzimy naprzeciw oczekiwaniom branży oraz dynamicznemu rozwojowi technologii bezzałogowych. Świadczy o tym stale rosnąca liczba osób posiadających odpowiednie kwalifikacje potwierdzone uzyskaniem świadectwa kwalifikacji, których wydano już ponad 10 tysięcy. – powiedział Prezes Urzędu Lotnictwa Cywilnego Piotr Samson.
Najbardziej istotne zmiany wprowadzane rozporządzeniem to:
• Wprowadzenie definicji lotu automatycznego (jest to operacja, w której bezzałogowy statek powietrzny w sposób automatyczny realizuje start i lądowanie w wyznaczonym miejscu oraz lot po zaprogramowanej trasie, gdy operator pełni jedynie zdalny nadzór nad operacją, zachowując możliwość niezwłocznego przejęcia zdalnego sterowania bezzałogowym statkiem powietrznym lub podjęcia innych działań na wypadek wystąpienia sytuacji niebezpiecznej). Loty automatyczne umożliwią wykonywanie m.in. rutynowych inspekcji o zaplanowanych godzinach na wyznaczonym obszarze bez ingerencji człowieka, wykorzystywanie nowych technologii, dostarczanie przesyłek, czy – w przyszłości – uruchomienie powietrznych taksówek.
• Możliwość wykonania operacji poza zasięgiem widoczności wzrokowej BVLOS w przypadku:
– lotów operacyjnych (lotów wykonywanych przez lotnictwo państwowe lub Służbę Celno-Skarbową, lotów związanych z zapobieganiem i zwalczaniem klęsk żywiołowych lub katastrof, lotów w ramach opieki zdrowotnej, lotów poszukiwawczych lub ratowniczych, lotów dotyczących ochrony bezpieczeństwa wewnętrznego państwa oraz lotów związanych z rozpoznawaniem zagrożeń z zakresu bezpieczeństwa i ochrony środowiska);
– lotów specjalistycznych (dozory, monitoring, kontrola lub ochrona obiektów inżynierii lądowej lub wodnej, obszarów leśnych lub wodnych, osób lub mienia);
– działań geodezyjnych oraz aktywności związanych z gospodarką rolną lub leśną.
Operacje poza zasięgiem wzroku BVLOS mogły być wykonywane do tej pory po zgłoszeniu wniosku do Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej w sprawie wyznaczenia strefy powietrznej na ponad 90 dni przed planowanym lotem. Po wprowadzeniu załącznika 6b do rozporządzenia wyłączającego, loty operacyjne, specjalistyczne szkoleniowe i automatyczne, będą mogły być wykonywane po uzyskaniu zgody wydanej przez Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego. Zgoda będzie wydawana podmiotowi na okres 12 miesięcy. Dodatkowo, wszystkie loty będą mogły się odbywać po poinformowaniu i uwzględnieniu uwag Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej, która będzie publikować stosowne informacje o planowanych lotach. Zgodnie z przepisami rozporządzenia, zgłoszenie należy wysłać co najmniej 7 dni przed dniem wykonania lotu. PAŻP, po analizie zgłoszenia i ewentualnych modyfikacjach, będzie publikować informację o locie 2 dni przed jego wykonaniem lub – w szczególnych przypadkach opisanych w rozporządzeniu – w dniu jego wykonania.
• Wykonywanie lotów BVLOS będzie możliwe tylko przy użyciu bezzałogowych statków powietrznych wpisanych do ewidencji statków powietrznych prowadzanej przez Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego i posiadających znaki rozpoznawcze oraz wyposażenie określone w rozporządzeniu.
• Maksymalna wysokość lotu w przypadku lotów operacyjnych, specjalistycznych i szkoleniowych, została wyznaczona na 120 m nad terenem, a lotów automatycznych – 50 m nad terenem lub do wysokości 50 m nad najwyższą przeszkodą znajdującą się w promieniu 100 m od miejsca wykonywania lotu.
• Zgodnie z przepisami, Agencja będzie informowała o lotach za pomocą środków przekazu elektronicznego lub systemu teleinformatycznego. Zasady zgłaszania lotu zostały udostępnione na stronie PAŻP poświęconej bezzałogowym statkom powietrznym.
Ponadto, rozporządzenie wprowadza zmiany dotyczące samych operatorów i zdobywania uprawnień m. in.:
• Zniesienie limitu wiekowego – świadectwo kwalifikacji UAVO będą mogą uzyskać niepełnoletni po uzyskaniu pisemnej zgody rodziców lub opiekunów prawnych.
• Zniesienie obowiązku posiadania badań lotniczo-lekarskich przez operatora UAVO ubiegającego się o uzyskanie świadectwa kwalifikacji UAVO VLOS do 5kg. Zmiana ta ułatwia uzyskanie uprawnienia oraz zmniejsza koszt uzyskania świadectwa kwalifikacji.
• Zniesienie obowiązku zdawania egzaminów państwowych na UAVO z uprawnieniami VLOS do 5kg – egzaminy będą przeprowadzane w podmiotach szkolących po ukończeniu szkolenia lotniczego.
• Dopuszczenie bezzałogowych statków powietrznych o masie startowej nie większej niż 2 kg z widokiem z pierwszej osoby FPV, używanych w celach rekreacyjnych lub sportowych. Pozwoli to na popularyzację wykorzystywania BSP w wyścigach dronowych.
Pełnomocnik ds. Bezzałogowych Statków Powietrznych
Nowym otwarciem w kontaktach z branżą i z interesariuszami jest powołanie przez Ministra Infrastruktury pełnomocnika ds. Bezzałogowych Statków Powietrznych oraz programu Centralnoeuropejski Demonstrator Dronów. Zadaniem pełnomocnika jest koordynowanie, w imieniu Ministra Infrastruktury, współpracy z innymi resortami i administracją publiczną oraz z dynamicznie rozwijającym się rynkiem, i zapewnienie integracji działań, w celu wypracowania rozwiązań optymalnych z punktu widzenia państwa i biznesu. Trwają też prace nad kolejnymi krokami, w tym rozwiązaniami legislacyjno-organizacyjnymi, które pozwolą na stworzenie dalszych regulacji i usług administracji publicznej.
Integracja coraz bardziej zautomatyzowanych bezzałogowych statków powietrznych jako nowego użytkownika przestrzeni powietrznej, w szczególności tej nad miastami i terenami zamieszkałymi, jest niezwykle multidyscyplinarnym przedsięwzięciem, o przełomowym znaczeniu dla gospodarki. Stworzenie odpowiedniej infrastruktury i usług publicznych uwalniających przestrzeń powietrzną dla BSP, a jednocześnie zapewniających bezpieczeństwo, jest podstawowym wyzwaniem jakie stoi przed administracją – powiedziała Małgorzata Darowska, pełnomocnik Ministra Infrastruktury ds. BSP.