04 kwietnia uruchomiony został Krajowy System Informacji Dronowej (KSID) – portal, w którym użytkownicy otrzymali dostęp do pierwszej części z zaplanowanych do wdrożenia w pierwszym półroczu nowo wytworzonych usług dla operatorów i pilotów bezzałogowych statków powietrznych (BSP) w ramach realizowanego przez PAŻP, we współpracy z Urzędem Lotnictwa Cywilnego (ULC) oraz Ministerstwem Infrastruktury, projektu „Usługi cyfrowe dla BSP”. Projekt ten jest realizowany przy wsparciu środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa 2014-2020.
Pierwszy etap wdrożenia KSID-u to wsparcie użytkowników BSP w realizacji spraw związanych z rejestracją operatorów i pilotów oraz z uzyskiwaniem uprawnień pozwalających na przeprowadzanie różnego rodzaju operacji. Użytkownicy dronów otrzymali możliwość cyfrowego zarządzania swoimi danymi, a także szczegółowymi informacjami w zakresie użytkowanych BSP. Kolejną funkcjonalnością jest możliwość komunikowania się cyfrowo w pilnych sprawach – bezpośrednio przez portal – z pracownikami ULC. Działania pracowników Urzędu realizowane są w uruchomionym serwisie „e-Drony ULC”. W KSID została również udostępniona usługa „e-learningu”, wzbogacona o całkowicie nowy zakres materiałów, mająca na celu wspieranie użytkowników w zdobywaniu podstawowej wiedzy w zakresie zasad związanych z realizacją lotów BSP. Dzięki niej użytkownicy mogą w pełni elektronicznie odbywać szkolenia i egzaminy w podkategoriach A1 i A3 kategorii otwartej. Po pozytywnym zaliczeniu egzaminów zdobyte przez użytkownika nowe kwalifikacje automatycznie zapisują się na jego koncie. Dodatkowo usługa dostarcza materiały szkoleniowe przygotowujące użytkowników do egzaminu w podkategorii A2.
Można śmiało powiedzieć, że na tym etapie jest to cyfryzacja procesów oraz zadań realizowanych przez ULC na rzecz środowiska BSP a nie wdrożenie narzędzi do koordynacji lotów jakim jest PansaUTM stosowany od 2020 r. w PAŻP.
Po zalogowaniu się do sytemu KSID użytkownik jest kierowany do przeprowadzenia procesu migracji swoich danych zawartych w dotychczasowym systemie ULC na stronie www.drony.ulc.gov.pl, który pozostał aktywny jedynie do odczytu. System nie umożliwia migracji dronów, które pilot / operator posiada w swoim profilu w systemie PansaUTM, dlatego należy je na nowo wprowadzić samodzielnie. Założeniem procesu wprowadzania BSP na portalu KSID jest zbudowanie na swoim koncie przez użytkownika (pilota na koncie operatora) bazy wszystkich BSP, jakimi pilot zamierza realizować operację z wykorzystaniem BSP. Funkcjonalność ta przyda się użytkownikom już wkrótce, po wdrożeniu nowych modułów całego systemu cyfrowego.
Uruchomienie portalu KSID było kolejnym etapem wdrażania projektu „Usługi cyfrowe dla BSP”, którego głównym celem jest cyfryzacja procesów związanych z szeroko pojętym rynkiem BSP tak, aby korzystanie z dronów, zarówno prywatne, biznesowe i instytucjonalne, było proste, przyjazne i bezpieczne. Rozwiązania dotyczą różnych aspektów nowoczesnego używania BSP, począwszy od zdobycia w sposób cyfrowy uprawnień, kompetencji, kwalifikacji czy zezwoleń na operacje niezbędnych do realizacji lotów dronów, poprzez identyfikację dronów, umożliwienie realizacji w dynamiczny sposób zaawansowanych lotów BSP na masową skalę, skończywszy na cyfryzacji procesów wprowadzania ograniczeń w przestrzeni i działań o charakterze wsparcia wykorzystania BSP w procesie zarządzania kryzysowego.
Kolejne nowości od PAŻP już niebawem
Aby stworzyć w Polsce środowisko odpowiadające głównym potrzebom rynku, takim jak możliwość wykonywania lotów przy wykorzystaniu BSP w jak najkrótszym czasie od pojawienia się potrzeby na usługę, w tym tych zaawansowanych operacji poza zasięgiem wzroku, konieczne jest stworzenie rozwiązań, które będą w dużej mierze weryfikowały planowany lot względem posiadanych uprawnień czy kompetencji oraz będą oparte o liczne automatyczne procesy, w których czynnik ludzki nie będzie spowalniał procesu realizacji lotów. Jest to coś co wydaje się, że w różnych europejskich koncepcjach dotyczących organizacji rynku dronowego, w pewien sposób jest bagatelizowane. Jako PAŻP jesteśmy innego zdania i dbamy o użytkowników przestrzeni powietrznej, również tych bezzałogowych. Mamy jako Agencja świadomość, że liczba użytkowników bezzałogowych i operacji lotniczych przez nich wykonywanych jest już na poziomie liczby operacji zgłaszanych przez lotnictwo załogowe GA (General Aviation). Dlatego też, według nas, wdrożenie I Etapu KSID jest fundamentem dla kolejnych nowych cyfrowych produktów poszerzających możliwości realizacji lotów w Polsce i zwiększających dynamikę tychże procesów.
Jeżeli do danych w zakresie kompetencji pilota i uprawnień operatora oraz samych BSP na koncie użytkownika, dostarczonych w ramach I etapu KSID, dołączymy w sposób cyfrowy informacje na temat posiadanych przez użytkownika zezwoleń na operacje w kategorii szczególnej (wydanych przez ULC), to system będzie posiadał wszystkie podstawowe dane “formalne”, które użytkownik może wykorzystywać podczas planowania i realizacji misji. Dzięki temu użytkownik dostanie informacje dotyczące ograniczeń operacyjnych w różnych kategoriach, co zmniejszy prawdopodobieństwo nieświadomego przekroczenia przez użytkownika ograniczeń zawartych w obowiązujących przepisach, często już bardzo skomplikowanych.
Mając na uwadze, że dalszy gwałtowny rozwój rynku BSP opierał będzie się na wdrażaniu zaawansowanych usług z wykorzystaniem dronów, których realizacja – w większości przypadków – nie będzie możliwa w oparciu o scenariusze standardowe, wychodząc naprzeciw tym potrzebom został opracowany moduł, który przyczyni się do łatwiejszego wnioskowania i uzyskiwania zezwoleń na operacje oraz płynnej możliwości realizacji lotów w kategorii szczególnej. W II Etapie KSID dostarczymy usługę „e-SORA”, będącą wsparciem dla użytkowników w opracowaniu oceny ryzyka operacyjnego metodologią SORA oraz niezbędnych dokumentów do uzyskania zezwolenia na operację w kategorii szczególnej, które następnie należy złożyć do ULC.
Wierzymy, że skomplikowany obecnie proces wnioskowania i uzyskiwania tego typu zezwoleń zostanie znacząco uproszczony, zarówno po stronie użytkownika (poprzez automatyzację wielu procesów oraz dostarczanie szeregu niezbędnych wyliczeń czy podpowiedzi), jak również po stronie pracowników ULC, którzy dostaną wsparcie w analizowaniu i weryfikacji oceny ryzyka operacyjnego poprzez identyfikację ryzyka naziemnego i ryzyka w przestrzeni powietrznej dla wnioskowanej operacji, za pomocą aktualnych cyfrowych danych z wiarygodnych źródeł. Przez to łatwiej będzie rozpatrywać wnioski, a to przyczyni się z kolei do szybszego wydawania zezwolenia. Od strony administracyjnej, proces ten w ujęciu jednostkowym powinien znacząco ulec przyspieszeniu. Planowany do wdrożenia wkrótce nowy moduł cyfrowy (e-SORA) będzie “pilnował” użytkownika przed popełnieniem oczywistych błędów formalnych oraz informował o wymogach, których niespełnienie w poszczególnych przypadkach może zablokować użytkownika w przejściu do dalszych kroków wnioskowania o zezwolenie na operację w kategorii szczególnej. Pamiętajmy, że proponowana przez nas usługa “e-SORA” nie jest jedyną dopuszczoną przez ULC formą opracowania wymaganej dokumentacji. Pilot/Operator BSP ma tutaj dowolność wyboru narzędzia, którym chce się posługiwać.
No dobrze – mamy scyfryzowane informacje o możliwościach użytkownika w zakresie realizacji lotu. Co dalej zatem?
KSID Etap II – usługa „Zaawansowane loty BSP na szeroką skalę”
Usługa e-SORA to nie jedyny produkt dostarczany w ramach wdrożenia II Etapu KSID. Na tym samym portalu udostępnione zostanie równocześnie nowoczesne narzędzie kompleksowo wspierające planowanie lotów BSP na obszarze całego kraju, które w automatyczny sposób pomoże użytkownikowi w określaniu obszaru lotu zgodnego z obowiązującymi przepisami. Dzięki posiadaniu przez system licznych cyfrowych danych dotyczących użytkownika, system na bieżąco będzie automatycznie weryfikował kompetencje i uprawnienia planującego i realizującego lot, dzięki czemu nie będzie możliwe zaplanowanie lotu niezgodnego z bieżącymi uprawnieniami czy kompetencjami pilota / operatora. Wybór przez użytkownika przypisanego do konta konkretnego BSP sprawi, że system będzie automatycznie sprawdzał parametry drona i udostępniał użytkownikowi do wyboru tylko te podkategorie lotu, które będą zgodne z jego parametrami, klasą BSP, czy kwalifikacjami pilota i uprawnieniami operatora. Planując misje w KSID użytkownicy nie będą musieli załączać żadnych poświadczeń swoich kompetencji (żadnych zrzutów ekranu czy zdjęć – tak jak odbywało się to dotychczas w PansaUTM). Ponadto system nie pozwoli na zaplanowanie wielkości obszaru misji niezgodnego z wybraną podkategorią lotu, zarówno jeśli chodzi o granice poziome jak i pionowe.
Automatyczna weryfikacja obszaru misji względem obowiązujących struktur przestrzeni sprawi, że użytkownik otrzyma możliwie kompletne informacje w zakresie sposobności realizacji lotu BSP w określonym obszarze i czasie. Dodatkowo wdrożone innowacyjne rozwiązania sprawią, że w wielu przypadkach użytkownik planujący lot, otrzyma automatyczną akceptację planu misji wraz z obowiązującymi zasadami dla realizacji lotu. Jeżeli jakaś misja została zaplanowana przez innego użytkownika w określonym obszarze w ramach planowanej misji, użytkownik otrzyma taką informację. Użytkownicy będą mieli również dostęp do podstawowych prognoz meteorologicznych.
Ponadto dzięki wdrożeniu usługi DSS (Dynamic Safety and Security), wiele tymczasowych stref wnioskowanych przez służby porządku publicznego, będzie miało aktywną funkcję koordynacji lotów dronów z gospodarzem strefy. Uzyskanie zgody na lot w takiej strefie nie będzie wiązało się już z koniecznością wykonywania telefonu czy napisania mejla do zarządzającego strefą. Użytkownik podczas planowania misji będzie otrzymywał informację, że w danej strefie możliwe jest właśnie uzyskanie cyfrowej zgody na lot i taki plan misji będzie automatycznie trafiał do zarządzającego strefą. Hamując apetyty niektórych – dotyczyć to będzie na razie wyłącznie stref tymczasowych, w dodatku tylko tych, dla których zarządzający strefą aktywował podczas wnioskowania o wyznaczenie takiej strefy tę możliwość. W przyszłości będziemy starali się rozszerzyć katalog stref obsługiwanych przez usługę promując to rozwiązanie wśród zarządzających strefami, ale potrzeba na to dłuższego czasu.
Opisany komponent do planowania misji (Kreator misji KSID) został zintegrowany z obecnym systemem PansaUTM. Początkowo zakłada się, że planowanie misji będzie możliwe zarówno poprzez nowe narzędzie udostępnione w KSID, jak również poprzez obecnie stosowany przez użytkowników, dobrze znany komponent dFPL systemu PansaUTM . Natomiast docelowo planowanie misji będzie odbywało się tylko w Kreatorze misji KSID. Aby móc planować misje w KSID, wymagane będzie posiadanie przez użytkownika konta w PansaUTM. Jest to niezbędne, aby funkcjonalności aplikacji mobilnej w zakresie wyboru przez użytkownika swojej misji oraz komponentu wykorzystywanego przez służby ruchu lotniczego (dATS PansaUTM), mogły działać poprawnie. Dlatego też wszystkie zaakceptowane misje, które zostały zaplanowane w KSID, będą znajdowały się również w systemie PansaUTM i będą dostępne na koncie użytkownika.
Warto tutaj wspomnieć, że komunikacja pomiędzy Kreatorem misji KSID a komponentem dFPL systemu PansaUTM będzie jednokierunkowa. Plany misji złożone w KSID będą widoczne w Pansa UTM na koncie użytkownika, ale te złożone w Pansa UTM, nie będą widoczne w KSID. Powodem takiego stanu rzeczy jest fakt, że plany misji w KSID mają dużo bardziej złożoną strukturę danych.
Skoro pojawił się temat aplikacji mobilnej …
PAŻP wkrótce wdraża aplikację DroneTower.
Przez ostatnie miesiące głównym narzędziem zgłaszania lotów w Polsce była opracowana przez PAŻP tymczasowa aplikacja webowa „Check-in Pansa”. Przez niespełna 200 dni 26 tys. pilotów dronów wykonało przy jej użyciu ponad 205 tys. operacji BSP, unikając w ten sposób nieefektywnej koordynacji mailowej. W najbliższym czasie PAŻP udostępni – wytworzoną własnymi zasobami – aplikację mobilną DroneTower. Narzędzie „Check-in Pansa” zostanie wygaszone i pozostanie rezerwową aplikacją do rejestracji lotów BSP uruchamianą w razie wystąpienia takiej potrzeby przez służby odpowiedzialne za koordynację lotów BSP.
Aplikacja DroneTower będzie mobilnym narzędziem umożliwiającym zgłaszanie planowanego lotu drona czy też sprawdzanie możliwości jego wykonania w oparciu o określone przez użytkownika parametry planowanej operacji. Narzędzie zapewni użytkownikowi natychmiastowy dostęp do aktualnych informacji o przestrzeni powietrznej i strefach geograficznych, zarówno pod kątem stale obowiązujących stref jak również tych elastycznych. Dzięki pełnej integracji z działającym operacyjnie systemem PansaUTM dostarczy funkcję dwustronnej cyfrowej komunikacji ze służbami ruchu lotniczego – zarówno TWR jak i FIS. Użytkownik będzie mógł wybrać w aplikacji swoją zaakceptowaną wcześniej misję i aktywować ją. A jeśli będzie to wymagane, to zgodę taktyczną (operacyjną) od służb ruchu lotniczego na taką operację otrzyma właśnie w aplikacji mobilnej DroneTower, która skomunikuje się z komponentem dATS systemu PansaUTM.
Tworząc aplikację mobilną skupiliśmy się na tym, aby była współczesna technologicznie, prosta w obsłudze i odczycie. Jednym z kroków na jaki się zdecydowaliśmy było zobrazowanie przestrzeni jedynie na 3 godziny do przodu, celem zachowania wysokiej przejrzystość aplikacji. Użytkownicy potrzebujący uzyskać informację o strukturach przestrzeni obowiązujących w dalszym terminie, będą mogli pozyskać tego typu dane w aplikacji https://dronemap.pansa.pl/ lub w „Kreatorze misji KSID”.
Co ważne – PAŻP jest jedynym właścicielem DroneTower i zapewnia wsparcie dla poprawnego działania aplikacji. Chcemy ją dalej rozwijać z Wami, użytkownikami których obsługujemy w zakresie bezzałogowym. Dalszy rozwój aplikacji oparty zostanie również na słuchaniu Waszych pomysłów i sugestii. Uruchomimy w tym celu konsultacje społeczne. Oczywiście mamy już również nakreślony plan dalszego rozwoju DroneTower.
I tu powstaje pytanie: „Dlaczego muszę logować się w Drone Tower przez login z Pansa UTM, skoro niedawno rejestrowałem się w nowym systemie KSID?”
Wynika to z silnego powiązania zgłaszania zamiaru lotu z wykorzystaniem BSP (check-in) z modułem dATS, który jest częścią Pansa UTM. Aktualnie rozpoczęły się w PAŻP prace nad nowym modułem dATS, który zostanie zintegrowany z KSID. Dopiero wtedy, gdy moduł ten zostanie wdrożony do pracy operacyjnej, można będzie zacząć używać loginu i hasła z KSID i stanie się to automatycznie.
Wspomniane powyżej zabiegi, które na początku mogą wydawać się kłopotliwe dla końcowego użytkownika, mają prowadzić do powstania jednego spójnego systemu, gdzie korzystając z jednego loginu i hasła użytkownik będzie mógł spełnić obowiązek rejestracji, zaplanować misję, zgłosić lot, uzyskać wymaganą zgodę na operację czy też zgłosić zakończenie swojej operacji bezzałogowej.
Do czasu osiągnięcia tego celu prosimy o cierpliwość i wyrozumiałość.
Nadchodzące zmiany to nie tylko cyfrowe rozwiązania systemowe.
Wprowadzając KSID, w tym nowe narzędzia do planowania misji oraz aplikację mobilną, PAŻP tworzy warunki do usprawnienia w skali globalnej możliwości realizacji niektórych misji BVLOS w Polsce. Dlatego Agencja wraz z ULC wciąż pracuje nad nowymi procedurami, które będą mogły być wdrożone w najbliższym czasie (planujemy implementację zmian jeszcze w drugim kwartale 2024) i które znacząco zredukują niezbędne wyprzedzenie czasowe do zgłoszenia planowanej misji BVLOS. Ponieważ zmianom powinno towarzyszyć utrzymanie wysokiego poziomu bezpieczeństwa, a nawet jego zwiększenie poprzez dostarczanie bardziej precyzyjnych informacji, niż teraz, w zakresie realizowanych lotów BVLOS, to wymagają one również pewnych wdrożeń po stronie systemów teleinformatycznych. Zmiany mają polegać na tym, że misje BVLOS w oparciu o scenariusze standardowe, powinny być każdorazowo zgłaszane, ale z tylko kilkugodzinnym wyprzedzeniem. Obecnie obowiązujący okres trzech dni (roboczych) na złożenie przez użytkownika planu misji BVLOS ulegnie więc znacznemu skróceniu. Powinno to ułatwić użytkownikom realizację takich lotów oraz jeszcze bardziej spopularyzować tego typu operacje. Dla misji BVLOS odejdzie się od publikowania informacji o potencjalnych możliwych lotach, często dziś ogłaszanych na 30 dni (czas życia informacji). W efekcie zmiany, unikniemy szeregu publikacji jedynie o potencjalnych lotach BVLOS (gdzie loty były często realizowane jedynie przez kilka procent czasu publikacji ostrzeżenia lub nawet wcale nie były wykonywane), na rzecz wdrożenia precyzyjnych informacji o zaplanowanych oraz wykonywanych misjach w konkretnym czasie. Aby wdrożyć to rozwiązanie, koniecznym będzie udostępnianie użytkownikom informacji o wszystkich zaplanowanych lotach BVLOS w okresie – początkowo – 5 najbliższych godzin. Będzie to taki swoisty „AUP dronowy”. Ponieważ mamy świadomość, że dane te muszą być łatwo dostępne, będą one widoczne w DroneTower. Dlatego też po wdrożeniu naszej aplikacji mobilnej, kolejną planowaną znaczącą zmianą będzie właśnie wprowadzenie tej funkcjonalności.
Skoro mowa o możliwości realizacji misji BVLOS z krótszym wyprzedzeniem…
Poza nowoczesnym narzędziem do planowania misji o zasięgu działania na terenie całego kraju, usługa „Zaawansowane loty BSP na szeroką skalę” to również innowacyjne środowisko technologiczne wspierające realizację różnego rodzaju operacji BSP, wdrażane w trzech, wyłonionych w drodze otwartego konkursu, lokalizacjach na terenie Polski, głównie w wybranych obszarach gmin: Nadarzyn i Lesznowola, Lublin i Jastków oraz Gliwice, Pilchowice i Sośnicowice (GZM).
W ramach trzech obszarów objętych wdrożeniem usługi na portalu KSID zostaną udostępnione:
– rozbudowany komponent wspierający użytkownika w planowaniu zaawansowanych misji BSP,
– narzędzie wspierające użytkownika w procesie realizacji misji,
– aplikacja SUP DTM Autonomia do zarządzania planami misji oraz monitorowania ich realizacji.
Po stronie użytkowników system będzie zapewniał:
– dekonfliktaż misji na etapie jej planowania,
– dostarczanie informacji związanych z ryzykiem naziemnym,
– przekazywanie istotnych danych o uwarunkowaniach lokalnych mogących mieć wpływ na bezpieczeństwo lotu
– dostarczanie zaawansowanych informacji meteorologicznych,
– monitoring położenia BSP wraz z bieżącymi informacjami o nieprawidłowościach,
– dane o innych realizowanych misjach w pobliżu oraz znanym systemowi ruchu lotniczym.
Bieżące informacje o pozycji BSP wraz z automatyczną weryfikacją poprawności jego położenia, w połączeniu z „odseparowywaniem” wybranych misji na etapie planowania sprawią, że w obszarach objętych działaniem usługi użytkownicy otrzymają innowacyjne technologicznie narzędzie, wspierające ich w bezpiecznej realizacji lotów. Przygotowane rozwiązania automatyzujące liczne procesy w połączeniu – z wypracowanymi przez ULC i PAŻP – cyfrowymi rozwiązaniami w zakresie zdobywania zezwoleń na operację w kategorii szczególnej, spowodują, że docelowo realizacja zaawansowanych lotów BVLOS w trzech obszarach objętych działaniem usługi będzie możliwa w ciągu kilku minut od pojawienia się potrzeby (o ile sytuacja operacyjna będzie na to pozwalała). Plany misji na loty BVLOS w obszarach objętych działaniem usługi, będą mogły być zgłaszane jeszcze z krótszym wyprzedzeniem – nawet do 5 minut przed planowaną ich realizacją.
Usługa „Zaawansowane loty BSP na szeroką skalę” będzie wdrażana wieloetapowo. Pozwoli to użytkownikom na stopniowe zapoznawanie się z dostarczanymi rozwiązaniami i przygotowanie się do nowych wymogów, takich jak tracking dla lotów BVLOS. Równocześnie takie podejście stopniowego wdrażania usługi pozwoli na odpowiedni monitoring działania systemu po stronie zarówno programistycznej jak i merytorycznej, bieżące reagowanie na potrzeby wszelkich usprawnień czy optymalizacji rozwiązań wspierających użytkowników w realizacji lotów, w tym przede wszystkim BVLOS.
Do czasu docelowego wdrożenia usługi, użytkownicy realizujący loty będą mogli sami dokonywać wyboru – albo korzystać z webowej wersji KSID ze wsparciem użytkownika na poziomie taktycznym albo przy wykorzystaniu aplikacji DroneTower. W tym drugim przypadku, rozwiązania wspierające użytkownika podczas realizacji misji nie będą dostępne. Docelowo, w przyszłym roku planowane jest udostępnienie funkcji wsparcia użytkownika na poziomie realizacji lotu w trzech obszarach, również w wersji mobilnej.
Poza narzędziami widocznymi od strony użytkownika KSID, usługa „Zaawansowane loty BSP na szeroką skalę” to również m.in rozwiązania infrastrukturalne związane ze zbieraniem informacji o pozycji statków powietrznych (sieć odbiorników licząca obecnie ponad 45 urządzeń) ich przetwarzaniem, przeliczaniem celem określenia rzeczywistej wysokości lotu i udostępnianiem finalnych danych użytkownikom oraz serwis „SUP DTM Autonomia – Trzy obszary”, będący komponentem dla pracowników PAŻP, wspierającym obsługę lotów BSP realizowanych w obszarach objętych działaniem usługi. Główne funkcje jakie zapewnia serwis dla trzech obszarów to: zarządzanie planami misji oraz lokalnymi informacjami przestrzennymi; monitoring sytuacji operacyjnej – realizowanych lotów BSP wraz z wizualizacją położenia „widzianych” statków powietrznych, dostarczanie lokalnych danych meteorologicznych, monitoring infrastruktury trackingowej czy obsługa szeroko-pojętych zadań administracyjnych, takich jak nadawanie specjalistycznych uprawnień czy wyszukiwanie konkretnych planów misji.
Celem zobrazowania powiązań pomiędzy wyżej wymienionymi komponentami przygotowano grafikę, obrazującą wysokopoziomowo zachodzące procesy i przepływ informacji.
Rozwój PansaUTM
PAŻP pracuje również nad licznymi rozwiązaniami dotyczącymi rozwoju systemu PansaUTM. W najbliższym czasie zostanie wdrożony serwis Geozones – za pomocą którego uprawnione podmioty będą mogły wnioskować w cyfrowy sposób do PAŻP o wyznaczenie stref geograficznych określających zasady lotów dronów. Obecnie lista tych podmiotów jest ograniczona (WYTYCZNE NR 17/2023 PREZESA URZĘDU LOTNICTWA CYWILNEGO z dnia 6 czerwca 2023 r. w sprawie wyznaczania stref geograficznych dla systemów bezzałogowych statków powietrznych) natomiast wraz z wejściem w życie procedowanej obecnie zmiany do Ustawy Prawo Lotnicze (UC 19) katalog podmiotów upoważnionych do wnioskowania o strefy geograficzne ulegnie rozszerzeniu oraz umożliwi PAŻP pobieranie opłat od wnioskujących. Kolejny raz hamując niektórych apetyty – przepisy w jasny sposób określają okoliczności oraz cele, w jakich strefy które ograniczają ruch dronów mogą być wprowadzane. Widzimy potrzebę oznaczania obiektów nad którymi loty BSP są ograniczone lub niedozwolone, natomiast nie chcemy wzorem naszych sąsiadów zasypać “nieba dronowego“ samymi ograniczeniami i zakazami.
Rozpoczęliśmy również w PAŻP, co było już wspomniane, prace nad rozwojem narzędzia dATS PansaUTM, dedykowanego dla służb ruchu lotniczego. Dzięki opisanej wcześniej cyfryzacji szeregu danych możliwym stało się rozwinięcie narzędzi dla służb ruchu lotniczego właśnie po to, aby koordynacja lotów m.in. w strefach kontrolowanych lotnisk mogła przebiegać jeszcze płynniej. Prace nad tym rozwiązaniem już trwają i w przyszłym roku planowane jest wdrożenie nowego rozwiązania do użytku operacyjnego.
Równocześnie w najbliższym czasie rozpoczną się też prace nad rozwojem komponentu SUP PansaUTM – narzędzia wykorzystywanego od lat przez pracowników Ośrodka Bezzałogowych Statków Powietrznych do koordynacji lotów na poziomie przedtaktycznym.
Skoro mowa o Ośrodku Bezzałogowych Statków Powietrznych PAŻP
Szykując się na wzrost obsługiwanego ruchu BSP wzmacniamy nieco liczebność kadry. W ostatnim czasie mogli Państwo zauważyć kilka ofert pracy. Widzimy, jaką korzyścią są dla Was wprowadzone dyżury weekendowe. Obecnie analizujemy możliwości dalszego zwiększenia godzin w jakich będziemy dla Was dostępni. Wszyscy zasiadający po drugiej stronie systemu rozumieją Wasze potrzeby – sami latają dronami. Zatrudniony personel przechodzi wieloetapowe szkolenia, aby płynnie i jednakowo obsługiwać systemy. W samym Ośrodku zachodzi sporo zmian, ale wszystkie mają wspólny mianownik – umożliwiać płynne i bezpieczne wykonywanie lotów oraz wspierać nowe usługi w “wejściu na niebo”.
Rozwijanie narzędzi razem z użytkownikami.
Zapewne wielu użytkowników zauważyło liczne zmiany, wprowadzone w pierwszych dniach po wdrożeniu KSID. Był to wynik reakcji PAŻP na różnego rodzaju otrzymane zgłoszenia w zakresie działania poszczególnych elementów systemu. Współpraca z użytkownikami i ich opinie są dla nas bardzo ważne, dlatego będziemy rozwijali metody współdziałania z rynkiem na rzecz rozwoju naszych produktów.
W naszych planach dalszego rozwoju wdrażanych narzędzi mamy przygotowane koncepcje setek kolejnych funkcjonalności.
Usługi planujemy aktualizować w częstych cyklach po to, aby stale usprawniać udostępniane narzędzia. Podobne działania planujemy realizować przy wdrożeniu DroneTower czy II etapu KSID.
Docelowo, dokonamy implementacji specjalistycznych narzędzi, które pozwolą nam rozmawiać z użytkownikami na temat proponowanych zmian po to, aby wybierać te, które będą przynosiły najbardziej pożądane efekty.
Z dronowymi pozdrowieniami,
Filip Sosin – ekspert ds. BSP, Kierownik merytoryczny programu „Usługi cyfrowe dla BSP”
Maciej Włodarczyk – ekspert ds. BSP, Kierownik Ośrodka Bezzałogowych Statków Powietrznych
Krzysztof Kisiel – ekspert ds. SORA, Kierownik projektu „e-SORA” w ramach programu „Usługi cyfrowe dla BSP”
Seweryn Macholla – ekspert ds. BSP / KSID
Andrzej Goławski – Główny Analityk IT programu „Usługi cyfrowe dla BSP”
