Funkcjonalne Bloki Przestrzeni tworzone są przez państwa członkowskie UE w ramach realizacji koncepcji Jednolitego Europejskiego Nieba (SES).
Tworzenie FAB-u zgodnie z prawem UE to obowiązkowa forma współpracy minimum dwóch państw.
Prace nad FAB-ami obejmują kilka możliwych płaszczyzn współpracy, do których należą między innymi:
1. wspólne szkolenie personelu,
2. wspólne zakupy urządzeń zabezpieczenia ruchu lotniczego,
3. wspólna implementacja systemów żeglugi powietrznej,
4. wspólny nadzór i certyfikacja oraz audyty potwierdzające bezpieczeństwo zapewnianych usług,
5. optymalizacja przestrzeni powietrznej w sposób zapewniający jej efektywniejsze wykorzystanie i obniżenie kosztów zapewniania służb.
W ramach w/w obszarów współpracy Polski i Litwy analizowanych jest wiele koncepcji, w ramach których PAŻP wspólnie z Oro Navigacija (litewska instytucja zapewniająca służby żeglugi powietrznej) będą mogły wypracować optymalne rozwiązania.
Obecnie PAŻP świadczy usługi taniej, a litewscy partnerzy świadczą je punktualniej – połączenie tych doświadczeń być może pozwoli na dalsze ograniczenie opóźnień w polskiej przestrzeni powietrznej (w roku 2011 wyniosły one 0,67 min/lot) przy równoczesnym utrzymaniu niskiej ceny usług,
Z wielu możliwych obszarów współpracy analizowany jest też wariant optymalizacji podziału przestrzeni powietrznej, który zostanie wdrożony tylko, jeśli analiza kosztów i korzyści potwierdzi, że takie rozwiązanie będzie korzystne dla przewoźników lotniczych zarówno w kontekście korzyści operacyjnych oraz ekonomicznych i przełoży się na niższe opłaty nawigacyjne, a w konsekwencji na niższe ceny biletów lotniczych.
Na obecnym etapie prac nie można mówić o jakichkolwiek decyzjach w tym zakresie – przedstawiciele Ministerstw Polski i Litwy negocjują nadal umowę ramową, a nie poszczególne możliwe do realizacji w ramach FAB-u rozwiązania.
Delegowanie służb w części przestrzeni nie jest niczym nowym w Europie – takie rozwiązania są stosowane zarówno w krajach zachodniej Europy, jak też na terenach przygranicznych Polski oraz Niemiec i Czech od wielu lat. Nigdy nie oznaczało to i nie oznacza w przypadku FAB-u utraty suwerenności przez Polskę.
Obecnie jednym z najdalej posuniętych rozwiązań FAB-owych jest utworzenie przez Szwecję i Danię jednej instytucji (spółki europejskiej), która będzie zapewniała służby żeglugi powietrznej w przestrzeni obu krajów.
Nie można mówić o utracie suwerenności nad żadnym fragmentem polskiego nieba. Można natomiast mówić o współpracy polegającej na wymianie doświadczeń. Jedną z form tej wymiany jest powierzenie pewnych zadań litewskim partnerom oraz innych zadań służbom PAŻP.