Ułatwienia dostępu

Serwisy PANSA:

ZASADY WYKONYWANIA LOTÓW BEZZAŁOGOWYMI STATKAMI POWIETRZNYMI (BSP) W KATEGORII SZCZEGÓLNEJ

UWAGA: na mocy przepisów Ustawy z dnia 16 kwietnia 2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (art. 15zzzzl) oraz Wytycznych nr 7 Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego z dnia 9 czerwca 2021 r. w sprawie sposobów wykonywania operacji przy użyciu systemów bezzałogowych statków powietrznych w związku z wejściem w życie przepisów rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 2019/947 z dnia 24 maja 2019 r. w sprawie przepisów i procedur dotyczących eksploatacji bezzałogowych statków powietrznych (zał. 1, pkt 1.2) każdy lot BSP w polskiej przestrzeni powietrznej powinien się odbyć po poinformowaniu PAŻP o zamiarze wykonania lotu za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, określonego przez Agencję. Oznacza to, że każdy lot BSP należy poprzedzić zrobieniem Check-In’u w aplikacji DroneRadar.

Zanim utworzysz pierwszą misję utwórz i uzupełnij swój profil w systemie PansaUTM o posiadane uprawnienia (numer Operatora BSP nadany przez ULC, posiadane dopuszczenia do wybranych NSTS-ów, uprawnienia wydane przez ULC zgodnie z przepisami unijnymi lub indywidualną zgodę Prezesa ULC).

Podczas tworzenia profilu uzupełnij dokumenty zgodnie z poniższym schematem:

Kategoria Szczególna - informacje ogólne

Kategoria „szczególna” jest przeznaczona dla operacji o średnim ryzyku, której parametry lotu wychodzą poza kategorię „otwartą”. Loty w tej kategorii będą oparte o ocenę ryzyka zarówno ze strony operatora jak i Urzędu Lotnictwa Cywilnego. Wykonanie operacji będzie wymagało weryfikacji oraz w niektórych przypadkach zgody Urzędu Lotnictwa Cywilnego.

Wykonując operacje w kategorii „szczególnej” wymagana jest rejestracja wszystkich operatorów systemów bezzałogowych statków powietrznych bez względu na masę eksploatowanego drona. Operacje tego typu mogą być wykonywane w oparciu o opublikowany przez ULC standardowy scenariusz (NSTS) lub w oparciu o indywidulane zezwolenie Prezesa ULC (np. loty powyżej 120 m nad terenem) lub certyfikat LUC.

Oświadczenie o operacji zgodnej ze scenariuszem standardowym (STS/NSTS)

Oświadczenie o operacji zgodnej ze scenariuszem standardowym należy złożyć w przypadku, kiedy parametry wykonywanych operacji wychodzą poza kategorię „otwartą”.

W myśl przepisów europejskich scenariusze standardowe opublikowane przez EASA zaczną obowiązywać od 3 grudnia 2023 roku.

W związku z tym Urząd Lotnictwa Cywilnego opublikował krajowe scenariusze standardowe. Składając do Urzędu oświadczenie zgodne z NSTS-0X Operator otrzyma potwierdzenie odbioru i kompletności, dzięki któremu bezzwłocznie może rozpocząć operację zgodnie z ograniczeniami danego scenariusza. Takie oświadczenie operator będzie mógł przedłożyć ULC do 2 grudnia 2023 r. Dokument ten traci ważność z dniem 2 grudnia 2025 r.

Krajowe scenariusze standardowe (NSTS) opublikowane Wytycznymi Prezesa ULC:

WYTYCZNE NR 15 PREZESA URZĘDU LOTNICTWA CYWILNEGO z dnia 29 grudnia 2020 r. w sprawie Krajowego Scenariusza Standardowego NSTS-01 dla operacji w zasięgu widoczności wzrokowej (VLOS) lub z widokiem z pierwszej osoby (FPV), wykonywanych z użyciem bezzałogowego statku powietrznego o masie startowej mniejszej niż 4 kg.

WYTYCZNE NR 16 PREZESA URZĘDU LOTNICTWA CYWILNEGO z dnia 29 grudnia 2020 r.  w sprawie Krajowego Scenariusza Standardowego NSTS-02 dla operacji w zasięgu widoczności wzrokowej (VLOS) z użyciem bezzałogowego statku powietrznego kategorii wielowirnikowiec (MR), o masie startowej mniejszej niż 25 kg.

WYTYCZNE NR 17 PREZESA URZĘDU LOTNICTWA CYWILNEGO z dnia 29 grudnia 2020 r. w sprawie Krajowego Scenariusza Standardowego NSTS-03 dla operacji w zasięgu widoczności wzrokowej (VLOS) z użyciem bezzałogowych statków powietrznych kategorii stałopłat (A) o masie startowej mniejszej niż 25 kg.

WYTYCZNE NR 18 PREZESA URZĘDU LOTNICTWA CYWILNEGO z dnia 29 grudnia 2020 r. w sprawie Krajowego Scenariusza Standardowego NSTS-04 dla operacji w zasięgu widoczności wzrokowej (VLOS) z użyciem bezzałogowych statków powietrznych kategorii helikopter (H), o masie startowej mniejszej niż 25 kg.

WYTYCZNE NR 19 PREZESA URZĘDU LOTNICTWA CYWILNEGO z dnia 29 grudnia 2020 r. w sprawie Krajowego Scenariusza Standardowego NSTS-05 dla operacji poza zasięgiem widoczności wzrokowej (BVLOS) z użyciem bezzałogowych statków powietrznych o masie startowej mniejszej niż 4 kg, w odległości nie większej niż 2 km od pilota bezzałogowego statku powietrznego.

WYTYCZNE NR 20 PREZESA URZĘDU LOTNICTWA CYWILNEGO z dnia 29 grudnia 2020 r. w sprawie Krajowego Scenariusza Standardowego NSTS-06 dla operacji poza zasięgiem widoczności wzrokowej (BVLOS) z użyciem bezzałogowych statków powietrznych kategorii wielowirnikowiec (MR) o masie startowej mniejszej niż 25 kg, w odległości nie większej niż 2 km od pilota bezzałogowego statku powietrznego.

WYTYCZNE NR 21 PREZESA URZĘDU LOTNICTWA CYWILNEGO z dnia 29 grudnia 2020 r. w sprawie Krajowego Scenariusza Standardowego NSTS-07 dla operacji poza zasięgiem widoczności wzrokowej (BVLOS) z użyciem bezzałogowych statków powietrznych kategorii stałopłat (A) o masie startowej mniejszej niż 25 kg, w odległości nie większej niż 2 km od pilota bezzałogowego statku powietrznego.

WYTYCZNE NR 22 PREZESA URZĘDU LOTNICTWA CYWILNEGO z dnia 29 grudnia 2020 r. w sprawie Krajowego Scenariusza Standardowego NSTS-08 dla operacji poza zasięgiem widoczności wzrokowej (BVLOS) z użyciem bezzałogowych statków powietrznych kategorii helikopter (H) o masie startowej mniejszej niż 25 kg, w odległości nie większej niż 2 km od pilota bezzałogowego statku powietrznego.

WYTYCZNE NR 23 PREZESA URZĘDU LOTNICTWA CYWILNEGO z dnia 29 grudnia 2020 r. w sprawie Krajowego Scenariusza Standardowego NSTS-09 dla operacji poza zasięgiem widoczności wzrokowej (BVLOS) z użyciem bezzałogowych statków powietrznych o masie startowej mniejszej niż 25 kg, wykonywane przez operatorów systemów bezzałogowych statków powietrznych posiadających krajową zgodę na loty (BVLOS).

Zezwolenie na operację

Wniosek o zezwolenie na operację stosowany w przypadku, jeśli operacja nie jest objęta scenariuszem standardowym i nie należy do kategorii „otwartej”. Przed złożeniem niniejszego wniosku operator jest zobowiązany do przeprowadzenia oceny ryzyka.

W tej kwestii przewidziano dwa alternatywne podejścia:

  • Ocena ryzyka planowanej operacji: przeprowadzenie oceny ryzyka planowanej operacji zgodnie z metodologią SORA (AMC1 do art. Rozporządzenia 2019/947/UE) oraz przedłożenie oceny ryzyka i wszystkich środków ograniczających ryzyko oraz przestrzeganie celów bezpieczeństwa operacyjnego do Urzędu Lotnictwa Cywilnego.
  • Predefiniowana ocena ryzyka (PDRA): jest to uproszczona forma przeprowadzenia ryzyka dla operatorów. Jeżeli planowana operacja okaże się objęta jednym z opublikowanych PDRA, zamiast przeprowadzać pełną ocenę ryzyka, można postępować z instrukcjami zawartymi w PDRA i odpowiednio przygotować dokumentację do wniosku, który zostanie złożony do Urzędu Lotnictwa Cywilnego.

Dotychczas opublikowane PDRA znajduje się w GM do artykułu 11 rozporządzenia 2019/947/UE.

W zezwoleniu wydanym przez Urząd Lotnictwa Cywilnego zostaną określone warunki wykonania operacji.

Certyfikat LUC

Wydanie certyfikatu LUC następuje na wniosek osoby prawnej (przedsiębiorcy).

Wniosek o certyfikat LUC należy złożyć w celu oceny przez Urząd Lotnictwa Cywilnego prowadzonej organizacji i, wykazania, że operator jest w stanie samodzielnie ocenić ryzyko operacji. Wytyczne jakie muszą zostać spełnione przez operatora określono w części C rozporządzenia 2019/947/UE. Jeżeli wymagania zostaną spełnione, ULC wyda certyfikat LUC oraz przyzna uprawnienia odpowiadające poziomowi doświadczenia operatora.

Uprawnienia mogą obejmować operacje bez uprzedniego zgłaszania oraz w odpowiednich przypadkach zgody Urzędu Lotnictwa Cywilnego:

  • Prowadzenie operacji objętych scenariuszami standardowymi;
  • Samodzielne udzielanie zgody na operacje, które są oparte na PDRA;
  • Wykonanie operacji opartej na jednej lub kilku modyfikacjach STS (wariantach), która nie pociąga za sobą zmian w ConOps, stosowanych kategoriach BSP lub kompetencjach pilotów
  • Wykonanie operacji, która nie odpowiada PDRA, ale wchodzi w zakres działalności już wykonywanej przez operatora.

Operator może realizować operacje bez uzyskania zgody ULC, natomiast jest zobowiązany do przechowywania dokumentacji samodzielnie zatwierdzonych operacji m.in. w celu weryfikacji podczas kontroli przez ULC. 

Podstawy prawne:

ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) 2019/947 z dnia 24 maja 2019 r. w sprawie przepisów i procedur dotyczących eksploatacji bezzałogowych statków powietrznych;

ROZPORZĄDZENIE DELEGOWANE KOMISJI (UE) 2019/945 z dnia 12 marca 2019 r. w sprawie bezzałogowych systemów powietrznych oraz operatorów bezzałogowych systemów powietrznych z państw trzecich;

ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) 2020/639 z dnia 12 maja 2020 r. zmieniające rozporządzenie wykonawcze (UE) 2019/947 w odniesieniu do scenariuszy standardowych dla operacji wykonywanych w zasięgu widoczności wzrokowej lub poza zasięgiem widoczności wzrokowej.

WYTYCZNE NR 7 Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego z dnia 9 czerwca 2021 r. w sprawie sposobów wykonywania operacji przy użyciu systemów bezzałogowych statków powietrznych w związku z wejściem w życie przepisów rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 2019/947 z dnia 24 maja 2019 r. w sprawie przepisów i procedur dotyczących eksploatacji bezzałogowych statków powietrznych;

WYTYCZNE NR 24 PREZESA URZĘDU LOTNICTWA CYWILNEGO z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie wyznaczania stref geograficznych dla systemów bezzałogowych statków powietrznych.

Koordynacja lotów BSP z Polską Agencją Żeglugi Powietrznej via system PansaUTM
UWAGA: niezależnie od wymaganych zgód każdy lot BSP należy poprzedzić zrobieniem Check-In w aplikacji DroneRadar.

PansaUTM to koncepcja cyfrowej koordynacji lotów bezzałogowych statków powietrznych (BSP) i zarządzania wnioskami oraz zgodami na loty w polskiej przestrzeni powietrznej, na którą składają się autorskie rozwiązania operacyjne PAŻP zintegrowana z najbardziej popularną wśród operatorów dronów w Polsce aplikacją Droneradar.

Zasięg działania PansaUTM w zakresie funkcji wsparcia analitycznego operatorów BSP pod kątem możliwości realizacji operacji zgodnej z przepisami i dostępnością przestrzeni obejmuje całą Polskę. Oznacza to, że wykonując loty w całej przestrzeni powietrznej nad Polską można złożyć plan lotu via PansaUTM w celu uzyskania informacji na jakich warunkach taki lot może być wykonany.

Z kolei moduły obsługujące funkcje wydawania przez Agencję przedtaktycznych cyfrowych warunków i zgód na loty BSP w strefach kontrolowanych lotnisk są obecnie dostępne we wszystkich strefach kontrolowanych lotnisk w których PAŻP zapewnia kontrolę ruchu lotniczego (CTR – także w CTR EDAH – Heringsdorf w którym kontrola ruchu lotniczego zapewniana jest przez stronę niemiecką). Po uzyskaniu zgody na lot, taktyczna koordynacja lotów pomiędzy operatorami BSP a naszymi kontrolerami jest obecnie udostępnione dla wszystkich stref kontrolowanych lotnisk z wyjątkiem Radomia, Heringsdorf.

W przestrzeni niekontrolowanej poza wyznaczonymi aktywnymi strefami, piloci BSP zgłaszają swoje loty do Służby Informacji Powietrznej wykonując Check-I w aplikacji DroneRadar. W przypadku lotów BVLOS zarówno w przestrzeni kontrolowanej jak i niekontrolowanej system PansaUTM służy także do wydawania przez PAŻP przedtaktycznych cyfrowych warunków i zgód na loty BSP.

Uzyskiwanie zgody na lot we wszystkich strefach geograficznych DRA-R (w granicach tożsamych z granicami stref kontrolowanych lotnisk – CTR):
  1. Stwórz swój profil w module dFPL (drone flight Plan) systemu PansaUTM na utm.pansa.pl * .
  2. Zaplanuj misję i wyślij plan lotu do akceptacji PAŻP.
  3. Po akceptacji misji otrzymasz określone przez PAŻP warunki dla Twojego lotu, swój unikalny identyfikator oraz elektroniczną odpowiedź w systemie na złożony plan.
  4. Przed lotem, wybierz swoją zaakceptowaną uprzednio w systemie PansaUTM misję w aplikacji DroneRadar i zrób CHECK-IN.
  5. Obserwuj aplikację DroneRadar i oczekuj informacji zwrotnej od kontrolera TWR zezwalającej na rozpoczęcie lotu zgodnie z parametrami misji.
  6. PAMIĘTAJ – Kontroler TWR może nie wydać zgody na Twój lot, zmienić jego parametry przed wydaniem zgody lub nakazać jego natychmiastowego zakończenia – OBSERWUJ I POTWIEDZAJ wysłane przez TWR komunikaty za pomocą aplikacji DroneRadar oraz bezwzględnie STOSUJ się do poleceń Kontrolera TWR przesyłanych poprzez aplikację
  7. W przypadku odrzucenia prośby o lot, spróbuj ponownie wykonać „CHECK-IN” za jakiś czas (np. 10 minut)
  8. Pilnuj zgłoszonego lub zmodyfikowanego przez Kontrolera TWR czasu lotu. Zakończ lot w zadeklarowanym czasie.
  9. Po zakończeniu lotu, koniecznie zakończ „CHECK-IN” w aplikacji DroneRadar i upewnij się, że ikonka drona zniknęła z aplikacji.
  10. Kontroler zawsze może zadzwonić w celu wyjaśnienia szczegółów lotu, pamiętaj aby Twój telefon był zawsze włączony i naładowany
  11. PAMIĘTAJ – wciąż pozostajesz odpowiedzialny za wykonanie lotu oraz unikanie kolizji zgodnie z obowiązującymi przepisami.
Zgłaszanie lotów w przestrzeni niekontrolowanej – strefy geograficzne DRA-I tożsame z sektorami FIS:
  1. Rejestracja w module dFPL (drone flight Plan) systemu PansaUTM na utm.pansa.pl nie jest obowiązkowa, chociaż złożenie misji i otrzymanie z PAŻP warunków lotu pomoże Ci zorientować się w ewentualnych ograniczeniach w przestrzeni powietrznej; otrzymasz też informację, czyja zgoda na wykonanie lotu może być konieczna.
  2. Jeśli zaplanowałeś misję i otrzymałeś jej akceptację to wybierz ją w aplikacji DroneRadar. Jeśli nie, a sygnalizator na górze okna aplikacji pokazuje zielone pole – po prostu zrób CHECK-IN w aplikacji DroneRadar.
  3. Obserwuj aplikację DroneRadar i oczekuj informacji zwrotnej od informatora FIS o zauważeniu Twojego check-inu. Możesz startować nawet jeśli nie uzyskasz takiej informacji.
  4. PAMIĘTAJ – informator FIS może nakazać natychmiastowe zakończenie lotu – OBSERWUJ I POTWIEDZAJ wysłane przez FIS komunikaty za pomocą aplikacji DroneRadar oraz bezwzględnie STOSUJ się do poleceń informatora FIS przesyłanych poprzez aplikację.
  5. Pilnuj zgłoszonego czasu lotu. Zakończ lot w zadeklarowanym czasie.
  6. Po zakończeniu lotu, koniecznie zakończ „CHECK-IN” w aplikacji DroneRadar i upewnij się, że ikonka drona zniknęła z aplikacji.
  7. Informator zawsze może zadzwonić w celu wyjaśnienia szczegółów lotu, pamiętaj aby Twój telefon był zawsze włączony i naładowany.
  8. PAMIĘTAJ – wciąż pozostajesz odpowiedzialny za wykonanie lotu oraz unikanie kolizji zgodnie z obowiązującymi przepisami.
  • Dzień 1 stycznia 2021 roku przyniósł wiele zmian w zasadach wykonywania lotów bezzałogowymi statkami powietrznymi. System PansaUTM jest od wielu miesięcy przygotowywany do nowych reguł, jednak brak polskich przepisów doprecyzowujących unijne oraz złożoność systemu, który pracuje operacyjnie w strefach kontrolowanych lotnisk powodują, że czeka nas (możliwie jak najkrótszy) czas przejściowy. Poniżej znajdziecie przydatne informacje jak złożyć plan lotu zgodny z „nowymi” przepisami aby sprawnie i bezproblemowo uzyskać warunki wykonywania lotów i zgodę PAŻP (tam, gdzie jest ona konieczna). 
Instrukcja składania planów lotu w systemie PansaUTM:

1. Uzupełnij profil w systemie PansaUTM o posiadane uprawnienia (numer operatora BSP, posiadane dopuszczenia do wybranych NSTS, uprawnienia wpisane do Świadectwa Kwalifikacji wydane przez ULC zgodnie z przepisami unijnymi lub indywidualna zgoda ULC).

2. Uzupełnij profil o posiadane bezzałogowe statki powietrzne. UWAGA: jeśli posiadasz drona z certyfikatem CE to wpisz odpowiednią podkategorię (CO, C1, C2…) w polu Certyfikacja w 7 kroku kreatora (Cechy szczególne).

3. Zacznij planować misję:
a. Krok 1 (Nazwa i typ misji):
i. Nazwa (wpisz dowolną, wybraną przez siebie nazwę):
ii. Typ (wybierz typ lotu który zamierzasz wykonać z uwzględnieniem posiadanych uprawnień i dopuszczeń do NSTS):
1. wybierz VLOS dla lotów VLOS w kategorii szczególnej
2. wybierz BVLOS dla lotów BVLOS w kategorii szczególnej
b. Krok 2 (Czas trwania):
określ jak najbardziej precyzyjny czas trwania misji; nie może być on dłuższy niż 1 dzień;
złóż plan misji min. 24 godziny przed planowanymi lotami VLOS w kategorii otwartej i szczególnej oraz min. 3 dni robocze wcześniej w przypadku lotów BVLOS w kategorii szczególnej i 7 dni wcześniej w przypadku wykonywania lotów BVLOS, w oparciu o NSTS.09 żeby mieć pewność uzyskania odpowiedzi z PAŻP
c. Krok 3 (Informacje dodatkowe):
Jeśli zamierzasz wykonywać loty powyżej 50m AGL wpisz w polu Krótki opis zdanie „Loty do ….m AGL”
Jeśli zamierzasz wykonywać loty w kategorii szczególnej wpisz w polu Krótki opis zdanie: „Wykonuję loty w oparciu o Standardowy Scenariusz (STS) / Zgodę ULC / LUC”
d. Krok 4 (Cel lotu):
Jeśli zamierzasz wykonywać loty VLOS w kategorii szczególnej wybierz “inny niż sportowo-rekreacyjny”
Jeśli zamierzasz wykonać lot BVLOS wybierz lot BVLOS specjalistyczny, automatyczny lub szkolny (podmioty szkoleniowe). Do wykonywania lotów BVLOS o charakterze operacyjnym dopuszczone są podmioty posiadające odpowiednie zgody ULC.
e. Krok 5 (Statki powietrzne): wybierz bezzałogowy statek powietrzny, którym zamierzasz wykonywać loty;
jeśli wykonujesz loty w kategorii szczególnej pamiętaj, żeby był zgodny z zapisami w danym Standardowym Scenariuszu lub zgodą ULC
f. Krok 6 (Obserwatorzy i załączniki): uzupełnij dane ew. obserwatorów jeśli wykonujesz loty w kategorii szczególnej załącz potwierdzenie przyjęcia przez ULC informacji o wykonywaniu lotów zgodnie ze Standardowym Scenariuszem lub zgodę ULC
g. Krok 7 (Edytor graficzny misji): narysuj swoją misję; pamiętaj, że maksymalna wysokość lotów w kategorii otwartej i szczególnej, gdy loty są wykonywane w oparciu o NSTS to 120m AGL.

Loty należy planować tak, aby spełniały wymogi dot. zachowania odległości w poszczególnych podkategoriach kategorii otwartej lub były zgodne z odpowiednim scenariuszem NSTS lub Zezwoleniem na operację od ULC w przypadku lotów w kategorii szczególnej.

Krok

kategoria otwarta

kategoria szczególna

1. Nazwa i typ misji

VLOS

VLOS/BVLOS

2. Czas trwania

min. 24 godziny wcześniej

VLOS min. 24 godziny wcześniej BVLOS min. 3 dni robocze wcześniej

BVLOS NSTS-09 – min. 7 dni wcześniej

3. Informacje dodatkowe

„Wykonuję loty w kategorii otwartej A1/A2/A3″ lub „Wykonuję loty na podstawie przepisów przejściowych art. 22”

„Wykonuję loty w kategorii szczególnej w oparciu o STS / zgodę ULC / LUC”

4. Cel lotu

sportowo-rekreacyjny

VLOS: inny niż sportowo-rekreacyjny

BVLOS: specjalistyczny / automatyczny / szkoleniowy (podmioty szkoleniowe) / operacyjny (podmioty dopuszczone przez ULC)

5. Statki powietrzne

sprawdź czy zgodny z kategorią

sprawdź, czy zgodny z zapisami w danym NSTS lub Zezwoleniem na operację od ULC

6. Obserwatorzy i załączniki

 

załącz potwierdzenie przyjęcia przez ULC informacji o wykonywaniu lotów zgodnie z NSTS lub Zezwolenie na operację od ULC

7. Edytor graficzny misji

max. 120 m AGL

max. 120 m AGL jeśli STS

4. Wyślij misję do akceptacji PAŻP i oczekuj na odpowiedź. Koniecznie przeczytaj „Dodatkowe informacje o akceptacji” lub „Powód odrzucenia”

Operatorzy bezzałogowych statków powietrznych oraz modeli latających o MTOM nie większej niż 25 kg używanych wyłącznie w operacjach w zasięgu wzroku operatora (VLOS) planujący loty w strefach kontrolowanych lotnisk (CTR) mają obowiązek dokonać zgłoszenia do PAŻP na minimum 24 godziny przed planowanymi lotami VLOS (kat. otwarta i szczególna) i min. 3 dni wcześniej w przypadku lotów BVLOS w kategorii szczególnej (BVLOS NSTS-09 – 7 dni) celem określenia możliwości i warunków wykonania lotów.

Planowanie lotów poza zasięgiem widoczności (BVLOS):
  1. Na podstawie scenariusza od NSTS-05 do NSTS-08:
    1. uzupełnij profil w systemie PansaUTM o posiadane certyfikaty – potwierdzenie nadania numer Pilota / Operatora,  potwierdzenie przyjęcia NSTS przez ULC.
    2. złóż plan misji na min. 3 dni robocze przed planowanymi lotami.
    3. załącz potwierdzenie przyjęcia NSTS przez ULC w przypadku wykonywania lotu na zlecenie Operatora / osoby trzeciej.
    4. w polu Krótki opis napisz według którego scenariusza wykonujesz lot oraz wpisz współrzędnie środka okręgu w formacie stopnie-minuty-sekundy np. (52°13’27″N 020°59’26″E), w którym zawierał będzie się planowany rejon lotów.
    5. długość misji to maksymalnie 1 dzień w CTR i 7 dni w przestrzeni klasy G.
    6. pamiętaj: możesz wykonywać loty jedynie poza granicami gęstej zabudowy; jeśli wyznaczysz miesce lotów np. w mieście to Twój plan misji zostanie odrzucony. Tego typu loty mogą być wykonywane zgodnie z NSTS-09.
    7. rejon lotów zostanie opublikowany w systemie PansaUTM jako ostrzeżenie nawigacyjne DRA-I.
  2. Na podstawie scenariusza NSTS-09:
    1. uzupełnij profil w systemie PansaUTM o posiadane certyfikaty – potwierdzenie nadania numer pilota / operatora, potwierdzenie przyjęcia NSTS przez ULC.
    2. złóż plan misji na min. 7 dni przed planowanymi lotami.
    3. załącz potwierdzenie przyjęcia NSTS przez ULC w przypadku wykonywania lotu na zlecenie Operatora / osoby trzeciej.
    4. w polu Krótki opis napisz według którego scenariusza wykonujesz lot oraz wpisz współrzędnie środka okręgu w formacie stopnie-minuty-sekundy np. (52°13’27″N 020°59’26″E), w którym zawierał będzie się planowany rejon lotów lub współrzędne wierzchołków wielokąta wyznaczającego rejon lotów.
    5. długość misji to maksymalnie 1 dzień w strefie DRA-R CTR i 7 dni w przestrzeni niekontrolowanej (klasy G).
    6. rejon lotów zostanie opublikowany depeszą NOTAM i na stronie airspace.pansa.pl (tylko przestrzeń niekontrolowanej) oraz w systemie PansaUTM jako strefa DRA-I (ostrzeżenie nawigacyjne).
Nie ma obowiązku składania planów lotów w strefach geograficznych DRA-R (o granicach tożsamych ze strefami CTR) w przypadku:
  • wykonywania lotów powyżej 6 km od granicy lotniska (ogrodzenie) objętego strefą CTR jeżeli loty wykonywane są bezzałogowymi statkami powietrznymi oraz modelami latającymi o masie startowej nie większej niż 25 kg i do wysokości nie większej niż 100 m nad poziomem terenu.
  • wykonywania lotów powyżej 1km od granicy lotniska (ogrodzenie) objętego strefą CTR jeżeli loty wykonywane są bezzałogowymi statkami powietrznymi oraz modelami latającymi o masie startowej nie większej niż 0,9 kg oraz do wysokości nie większej niż 30 m nad poziomem terenu. W tym przypadku wystarczy wykonać CHECK-IN w aplikacji DroneRadar.

Loty w strefie CTR nie spełniające powyższych wymogów wymagają zgłoszenia do Działu Koordynacji Operacji Bezzałogowych Statków Powietrznych PAŻP.

Zgłoszenie planu misji jest również niezbędne w strefach ATZ/RMZ, których granice są tożsame z granicami CTR, nawet, jeśli strefa DRA-R CTR jest nieaktywna w czasie planowanych lotów. Ma to na celu zapewnienie kontrolerowi TWR pełnej świadomości operacyjnej w momencie aktywowania strefy DRA-R CTR i przejęcia przez niego odpowiedzialności za ruch lotniczy w strefie kontrolowanej lotniska.

Co zrobić, gdy pilot wykonuje loty na zlecenie operatora – osoby trzeciej?

Misję w systemie PansaUTM planuje zawsze pilot posiadający telefon z aplikacją DroneRadar i numerem zarejestrowanym w PansaUTM. Wpisuje w swoim profilu wszystkie drony, którymi zamierza wykonywać loty. Kilku pilotów może mieć wpisane w swoich profilach te same drony należące do jednego operatora. Jeśli loty mają być wykonywane w kategorii szczególnej to:

  • Pilot załącza w planie misji zrzut ekranu z profilu Operatora znajdującego się na stronie ULC, gdzie znajduje się informacja o zweryfikowanych oświadczeniach o zgodności operacji z krajowym scenariuszem standardowym NSTS-0X lub zrzut ekranu z emaila otrzymanego od ULC (styczeń-lipiec 2021) potwierdzającego odbiór i kompletność oświadczenia lub Zezwolenie na operację uzyskane, którą w ULC uzyskał Operator. W sytuacjach krytycznych, jak np. konieczność natychmiastowego lądowania, powyższa procedura daje możliwość kontaktu Służb Ruchu Lotniczego bezpośrednio z pilotem. Robiąc Check-In Pilot wpisuje w aplikacji DroneRadar, w polu UAS official ID numer Operatora, dla którego wykonuje loty.
UWAGA: PAŻP zastrzega sobie prawo do niewydania zgody na loty:
  • w promieniu 6km od granic lotniska objętego strefą CTR;
  • w promieniu 1-6km od granic lotniska objętego strefą CTR dla lotów w kategorii OPEN powyżej 50m AGL;
  • w promieniu 1km od granic lotniska objętego strefą CTR dla lotów w kategorii OPEN;
  • powyżej 6km od granic lotniska objętego strefą CTR przy lotach powyżej 100m nad poziomem terenu.
System działa operacyjnie i informacje, które wysyłasz są wyświetlane na wskaźnikach kontrolerów ruchu lotniczego. Korzystaj z systemu zgodnie z przeznaczeniem i stosuj się do przepisów i zasad wykonywania lotów.

Przed wykorzystaniem systemu PansaUTM zapoznaj się z podręcznikami użytkownika:

  • Podręcznik użytkownika aplikacji dFPL – POBIERZ PLIK
  • Podręcznik użytkownika dPilot (aplikacja mobilna) – POBIERZ PLIK

Wszelkie uwagi lub zapytania należy zgłaszać na utm@pansa.pl lub od poniedziałku do piątku w godzinach od 7:00 do 15:00 pod numerami:

  • Tel.: (+48) 22 574-57-41
  • Tel.: (+48) 22 574-57-15
  • Tel.: (+48) 22 574-57-49
  • Tel.: (+48) 22 574-75-53
Podstawowe definicje

Bezzałogowy system powietrzny oznacza bezzałogowy statek powietrzny i wyposażenie do zdalnego sterowania tym statkiem;

operator bezzałogowego systemu powietrznego oznacza dowolną osobę prawną lub fizyczną eksploatującą lub zamierzającą eksploatować co najmniej jeden bezzałogowy system powietrzny;

zgromadzenia osób oznaczają zgromadzenia, w przypadku których zagęszczenie obecnych osób uniemożliwia im przemieszczanie się;

strefa geograficzna dla bezzałogowych systemów powietrznych oznacza część przestrzeni powietrznej wyznaczoną przez właściwy organ, która ułatwia, ogranicza lub wyklucza operacje z użyciem bezzałogowych systemów powietrznych, aby wyeliminować zagrożenia związane z bezpieczeństwem, prywatnością, ochroną danych osobowych, ochroną lub środowiskiem wynikające z operacji z użyciem tych systemów;

solidność oznacza właściwość środków ograniczających ryzyko, która wynika z połączenia stopnia poprawy bezpieczeństwa dzięki zastosowaniu środków ograniczających ryzyko oraz poziomu pewności i integralności, że uzyskano poprawę bezpieczeństwa;

scenariusz standardowy oznacza rodzaj operacji z użyciem bezzałogowego systemu powietrznego w kategorii „szczególnej”, jak określono w dodatku 1 do załącznika, w przypadku której szczegółowy wykaz środków ograniczających ryzyko wskazano w tak sposób, że właściwemu organowi mogą wystarczyć oświadczenia, w których operatorzy deklarują, że będą stosować środki ograniczające ryzyko przy prowadzeniu tego rodzaju operacji;

operacja w zasięgu widoczności wzrokowej (VLOS) oznacza rodzaj operacji z użyciem bezzałogowego systemu powietrznego, w której pilot bezzałogowego statku powietrznego jest w stanie utrzymywać stały kontakt wzrokowy nieuzbrojonym okiem z bezzałogowym statkiem powietrznym, co umożliwia temu pilotowi kontrolowanie toru lotu wspomnianego statku względem innych statków powietrznych, osób i przeszkód w celu uniknięcia kolizji;

operacja poza zasięgiem widoczności wzrokowej (BVLOS) oznacza rodzaj operacji z użyciem bezzałogowego systemu powietrznego, która nie jest wykonywana w zasięgu widoczności wzrokowej;

certyfikat operatora lekkich bezzałogowych systemów powietrznych (certyfikat LUC) oznacza certyfikat wydany operatorowi bezzałogowego systemu powietrznego przez właściwy organ, jak określono w części C załącznika;

klub lub stowarzyszenie modelarstwa lotniczego oznacza organizację utworzoną zgodnie z prawem w państwie członkowskim w celu wykonywania lotów rekreacyjnych, lotów pokazowych, działalności sportowej lub przeprowadzania zawodów z użyciem bezzałogowych systemów powietrznych;

materiały niebezpieczne oznaczają artykuły lub substancje, które w przypadku incydentu lub wypadku mogą stwarzać zagrożenie dla zdrowia, bezpieczeństwa, mienia lub środowiska, które to artykuły lub substancje bezzałogowy statek powietrzny przenosi jako obciążenie użytkowe.

obciążenie użytkowe oznacza przyrządy, mechanizmy, wyposażenie, części, aparaturę, oprzyrządowanie lub akcesoria, w tym urządzenia komunikacyjne, zainstalowane na statku powietrznym lub przymocowane do statku powietrznego, które nie są używane ani przeznaczone do wykorzystania podczas eksploatacji statku powietrznego lub sterowania nim w locie i nie są częścią płatowca, silnika ani śmigła;

jednoznaczna zdalna identyfikacja oznacza system lokalnego rozpowszechniania informacji o eksploatowanym bezzałogowym statku powietrznym, w tym jego oznakowania, pozwalający uzyskać te informacje bez fizycznego dostępu do bezzałogowego statku powietrznego;

tryb podążania za stacją bazową oznacza tryb pracy bezzałogowego systemu powietrznego, w którym bezzałogowy statek powietrzny stale podąża za pilotem bezzałogowego statku powietrznego w uprzednio określonym promieniu;

świadomość przestrzenna oznacza funkcję wykrywania potencjalnych naruszeń ograniczeń przestrzeni powietrznej w oparciu o dane przekazane przez państwa członkowskie i ostrzegania o nich pilota bezzałogowego statku powietrznego, aby mógł niezwłocznie podjąć skuteczne działanie w celu zapobieżenia tym naruszeniom;

bezzałogowy system powietrzny skonstruowany do użytku prywatnego oznacza bezzałogowy system powietrzny zmontowany lub wyprodukowany na użytek własny konstruktora, z wyłączeniem bezzałogowych systemów powietrznych zmontowanych z zestawów części wprowadzonych do obrotu jako gotowy do montażu zestaw;

operacja autonomiczna oznacza operację, w trakcie której bezzałogowy statek powietrzny wykonuje operacje bez możliwości podjęcia interwencji przez pilota bezzałogowego statku powietrznego;

osoby postronne oznaczają osoby, które nie uczestniczą w wykonywaniu operacji z użyciem bezzałogowego systemu powietrznego lub które nie są świadome poleceń wydawanych przez operatora bezzałogowego systemu powietrznego i zalecanych przez niego środków bezpieczeństwa;

udostępnienie na rynku oznacza dowolną formę dostarczenia produktu do celów dystrybucji, konsumpcji lub używania na rynku Unii w ramach działalności handlowej, niezależnie od tego, czy odbywa się to odpłatnie czy nieodpłatnie;

wprowadzenie do obrotu oznacza udostępnienie produktu na rynku Unii po raz pierwszy;

kontrolowany obszar naziemny oznacza obszar naziemny, na którym eksploatuje się bezzałogowy system powietrzny i w którego granicach operator bezzałogowego systemu powietrznego jest w stanie zadbać o to, by znajdowały się na nim wyłącznie osoby zaangażowane w operację;

maksymalna masa startowa (MTOM) oznacza maksymalną określoną przez producenta lub konstruktora masę bezzałogowego statku powietrznego, obejmującą obciążenie użytkowe i paliwo, przy której można eksploatować bezzałogowy statek powietrzny;

bezzałogowy szybowiec oznacza bezzałogowy statek powietrzny utrzymujący się w locie w wyniku dynamicznego oddziaływania powietrza na jego stałe powierzchnie nośne, którego lot swobodny nie jest zależny od silnika. Może być on wyposażony w silnik stosowany w sytuacjach wyjątkowych.

Obszar obowiązkowego zgłoszenia lotu BSP w strefie geograficznej DRA-R (w granicach tożsamych z granicami strefy kontrolowanej lotniska - CTR):
Uwaga: Strefy DRA-R CTR Bydgoszcz, Lublin, Łódź, Rzeszów, Szczecin, Szymany, Zielona Góra nie są aktywne H24. Poza ich czasem aktywności, który publikowany jest depeszą NOTAM dla danego lotniska, obowiązują strefy RMZ.
Wykonywanie lotów bezzałogowych statków powietrznych (BSP) w pozostałych strefach geograficznych
UWAGA: niezależnie od wymaganych zgód każdy lot BSP należy poprzedzić zrobieniem check-in w aplikacji DroneRadar.
Strefy geograficzneStrefy publikowane w AIP Polska/DroneRadarWarunki wykonywania lotów BSP

 

DRA-P

 

Strefy czasowo wydzielone (TSA)

Stałe trasy lotnictwa wojskowego (MRT)

Zakaz wykonywania lotów BSP w aktywnej strefie.
Strefy ograniczone (R) – operacyjne, na potrzeby służb zapewniających bezpieczeństwo publiczne.Za zgodą zarządzającego, o ile dopuścił on taka możliwość wnioskując o wyznaczenie strefy.

 

DRA-RH

 

Strefy kontrolowane lotnisk komunikacyjnych (CTR) – RPA> 6 km od granicy lotniska.Loty do 100m AGL nie wymagają uzyskania zgody. Loty powyżej 100 m AGL wyłącznie w kategorii szczególnej po uzyskaniu zgody PAŻP.
Strefy ruchu lotniskowego (ATZ) > 6 km od granicy lotniska.Loty do 100m AGL nie wymagają uzyskania zgody.
Strefy kontrolowane lotnisk wojskowych (MCTR)Za zgodą i na warunkach określonych przez zarządzającego lotniskiem wojskowym .
Inne strefy wyznaczone na wniosek uprawnionego podmiotu o wysokim prawdopodobieństwie uzyskania zgody na operacje.Za zgodą i na warunkach określonych przez Agencję lub podmiot uprawniony, na wniosek którego strefa geograficzna została wyznaczona.

 

 

DRA-RM

Strefy kontrolowane lotnisk komunikacyjnych (CTR)- RPA, RPA,  RPA w promieniu 1-6km od granicy lotniska

Kategoria OTWARTA / SZCZEGÓLNA: BSP do 900g do 30 m AGL po wykonaniu CHECK-IN w aplikacji DroneRadar

Kategoria OTWARTA A2: BSP powyżej 900g lub powyżej 30m (max 50m) za zgodą i na warunkach określonych przez PAŻP. Uzyskanie zgody PAŻP wymaga złożenia planu lotu w PansaUTM na min. 24 godziny przed planowanymi lotami

Kategoria SZCZEGÓLNA – loty BSP maksymalnie do wysokości 120m. za zgodą i na warunkach określonych przez PAŻP. Uzyskanie zgody PAŻP wymaga złożenia planu lotu w PansaUTM na min. 24 godziny przed planowanymi lotami VLOS i min. 3 dni wcześniej w przypadku lotów BVLOS (BVLOS NSTS.09 – 7 dni) wykonywanie lotów powyżej 50m może wiązać się z koniecznością dostosowania się do ruchu do/z danego lotniska (w przerwach między operacjami)

-bez zgody

BSP powyżej 900g-jedynie za zgodą ATS/Zarządzającego strefą.

W przypadku stref DRA-R CTR zarządzającym jest Polska Agencja Żeglugi Powietrznej.

W przypadku stref DRA-R ATZ zarządzającym jest zarządzający lotniskiem objętym strefa (przeważnie lokalny Aeroklub)

Strefy ruchu lotniskowego(ATZ) >1-6kmLoty BSP do 900g do 30 m AGL nie wymagają uzyskania zgody. Wszystkie inne loty za zgodą zarządzającego . W przypadku stref DRA-R ATZ zarządzającym jest zarządzający lotniskiem objętym strefa (przeważnie lokalny Aeroklub)
Strefy zakazane(P) >500m od obiektu chronionego strefą PLoty BSP do 900g do 30 m AGL nie wymagają uzyskania zgody
LUB inne strefy wyznaczone na wniosek uprawnionego podmiotu o średnim prawdopodobieństwie uzyskania zgody na operacjeza zgodą i na warunkach określonych przez Agencję lub podmiot uprawniony, na wniosek którego strefa geograficzna została wyznaczona

 

 

 

DRA-RL

Strefy kontrolowane lotnisk komunikacyjnych (CTR)- RPA>1kmza zgodą i na warunkach określonych przez PAŻP. Uzyskanie zgody PAŻP wymaga złożenia planu lotu w PansaUTM na min. 24 godziny przed planowanymi lotami VLOS i min. 3 dni wcześniej w przypadku lotów BVLOS w kategorii szczególnej (BVLOS NSTS.09 – 7 dni). Zakaz wykonywania lotów w kategorii OTWARTEJ.

Strefy ruchu lotniskowego(ATZ) >1km

Strefy niebezpieczne (D)

Strefy czasowo rezerwowane (TRA)

Strefy zakazane(P) <500m

Za zgodą zarządzającego .

W przypadku stref DRA-R ATZ zarządzającym jest zarządzający lotniskiem objętym strefa (przeważnie lokalny Aeroklub.

W przypadku stref DRA-R D zarządzającym jest jednostka wojskowa dla której wyznaczono strefę.

W przypadku stref DRA-R  TRA zarządzającym jest podmiot dla którego wyznaczono strefę.

W przypadku stref DRA-R P zarządzającym jest podmiot zarządzający obiektem dla którego wyznaczono strefę .

Strefy ograniczone(R) – wyznaczone nad Parkami Narodowymiw obszarze obejmującym przestrzeń powietrzną znajdującą się bezpośrednio nad obszarem parku narodowego za zgodą zarządzającego danym parkiem narodowym i na warunkach przez niego określonych
LUB inne strefy wyznaczone na wniosek uprawnionego podmiotu o niskim prawdopodobieństwie uzyskania zgody na operacjeza zgodą i na warunkach określonych przez Agencję lub podmiot uprawniony, na wniosek którego strefa geograficzna została wyznaczona

 

 

 

DRA-I

 

Ostrzeżenia nawigacyjne(NW),

AREA

strefy obowiązkowej łączności radiowej(RMZ),

strefy identyfikacji obrony powietrznej(ADIZ)

Strefy ograniczone(R)-poza terenem Parku Narodowego

Informacje konieczne dla zapewnienia bezpieczeństwa wykonywania operacji przy użyciu systemów bezzałogowych  statków powietrznych. Należy zachować szczególną ostrożność wykonując loty.
DRA-T Wymagane spełnienie wymogów technicznych obowiązujących w danej strefie.
DRA-U Loty przy wsparciu określonych, zweryfikowanych usług zapewnianych w tej strefie i wskazanych warunków wykonywania lotów.


Wykaz skrótów:

PAŻP/PANSA/ Agencja-Polska Agencja Żeglugi Powietrznej/ Polish Air Navigation Service Agency
BSP- bezzałogowy statek powietrzny
AGL- wysokość od poziomu gruntu
ATS- służby kontroli ruchu lotniczego
AIP Polska- krajowy zbiór informacji lotniczych

PRAWO - Szczegółowe zasady wykonywania lotów:

Szczegółowe zasady wykonywania lotów zostały opisane w WYTYCZNYCH NR 7 Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego z dnia 9 czerwca 2021 r. w sprawie sposobów wykonywania operacji przy użyciu systemów bezzałogowych statków powietrznych w związku z wejściem w życie przepisów rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 2019/947 z dnia 24 maja 2019 r. w sprawie przepisów i procedur dotyczących eksploatacji bezzałogowych statków powietrznych.

Sposób postępowania w sytuacjach awaryjnych (stosować wyłącznie w przypadku utraty kontroli nad BSP)
  1. Próbuj odzyskać łączność z bezzałogowym statkiem powietrznym.
  2. Powiadom telefonicznie właściwy organ ATS o utracie kontroli:
    a) TWR – Służba Kontroli Lotniska w przypadku lotu w strefie CTR;
    b) FIS – Służba Informacji Powietrznej w przypadku lotu w przestrzeni niekontrolowanej uwzględniając podział sektorowy FIS;
    c) Zarządzającego strefą w której lot się odbywa;
  3. Przekaż następujące informacje:
    a) bieżącą lokalizację bezzałogowego statku powietrznego określaną za pomocą urządzenia odpowiedzialnego za lokalizację awaryjną;
    b) ostatnią znaną lokalizację bezzałogowego statku powietrznego, w przypadku niedziałania urządzenia odpowiedzialnego za lokalizację awaryjną, o której mowa;
    c) godzinę utraty łączności;
    d) ostatnią zarejestrowaną prędkość, wysokość i kurs bezzałogowego statku powietrznego;
    e) przewidywany czas do wyczerpania zapasu paliwa lub wyczerpania akumulatorów zasilających układ napędowy;
  4. Posiadaj przy sobie telefon z numerem wskazanym w zgłoszeniu do PAŻP; natychmiast zakończ lot w przypadku polecenia służb ATS (kontrolerów ruchu lotniczego bądź informatorów służby informacji powietrznej).
  5. W przypadku ponownego nawiązania kontaktu z BSP jak najszybciej poinformuj służby ATS.
Termin zgłaszania lotów
Plany lotu w systemie PansaUTM są akceptowane na bieżąco od poniedziałku do piątku w godzinach 7:00 – 15:00.

Wymogi dotyczące terminu składania planów lotu (VLOS):

  • aby mieć pewność co do rozpatrzenia planu lotu, sugerujemy złożyć go na 24 godziny przed datą planowanego lotu VLOS (kat. otwarta i szczególna).

Wymogi dotyczące terminu składania planów lotu (BVLOS):

  • 3 dni robocze wcześniej w przypadku lotów BVLOS w kategorii szczególnej w oparciu o NSTS-05 – NSTS-08,
  • 7 dni wcześniej w przypadku lotów w kategorii szczególnej w oparciu NSTS-09.

Dla zgłoszeń niezachowujących wymaganego terminu lub niepoprawnie wypełnionych Polska Agencja Żeglugi Powietrznej zastrzega sobie możliwość niewydania warunków lotu lub nierozpatrzenia zgłoszenia w ww. terminach. 

Kontakt
Dział Koordynacji Operacji Bezzałogowych Statków Powietrznych

Zgłoszenia/kontakt od poniedziałku do piątku w godzinach od 7:00 do 15:00:

W celu uzyskania informacji na temat wykonywania lotów bezzałogowych statków powietrznych:

  • Tel.: + 48 (22) 574-57-41
  • Tel.: + 48 (22) 574-57-15
  • Tel.: + 48 (22) 574-57-49
  • Tel.: + 48 (22) 574-75-53

Szukaj...