Kultura Sprawiedliwego Traktowania („Just Culture”), która jest jednym z głównych elementów Kultury Bezpieczeństwa, to istotny element zarządzania bezpieczeństwem w lotnictwie cywilnym. Pojęcie to określa pewną atmosferę zaufania, w której ludzie są zachęcani do zgłaszania zdarzeń bądź informacji związanych z bezpieczeństwem przy jednoczesnym określeniu granicy pomiędzy zachowaniem dopuszczalnym a nie do zaakceptowania. „Just Culture” to ważny element systemu raportowania dostarczającego informacje służące do analizy ryzyka/bezpieczeństwa. Tworzony obecnie Krajowy Program Bezpieczeństwa w Lotnictwie Cywilnym (KPBwLC) oraz Systemy Zarządzania Bezpieczeństwem (SMS) bazują na tych informacjach.
Znaczenie „Just Cuture” w procesie raportowania zdarzeń oraz aspekty prawne z nim związane są przedmiotem zainteresowania organizacji międzynarodowych, w tym m.in. Organizacji Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego (ICAO), Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego (EASA) oraz EUROCONTROL.
Kultura bezpieczeństwa jest jednym z kamieni węgielnych całego Systemu Zarządzania Bezpieczeństwem promowanego przez ICAO. Jej elementy pojawiają się w bardzo wielu dokumentach tej organizacji. Najważniejsze z nich to Podręcznik Zarządzania Bezpieczeństwem oraz Załącznik 19-ty, który wejdzie w życie 14 listopada 2013 roku. Dojrzała i wszechobecna Kultura Bezpieczeństwa to również jeden z głównych obszarów zainteresowania Krajowego Programu Bezpieczeństwa w Lotnictwie Cywilnym (KPBwLC).
W samym tylko Planie działania Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego (EASA) termin „Just Culture” pojawia się co najmniej kilkanaście razy. Jednym z głównych zadań ujętych w tym Planie jest właśnie skuteczne promowanie zasad Kultury Bezpieczeństwa wśród wszystkich Państw Członkowskich i zarazem opracowanie obiektywnego sposobu jej mierzenia.
Ogromny wpływ Kultury Bezpieczeństwa, w tym „Just Culture” na ogólny poziom bezpieczeństwa został dostrzeżony także przez EUROCONTROL, co ma odzwierciedlenie w bardzo dużej ilości dokumentów EUROCONTROL odwołujących się do zasad Kultury Bezpieczeństwa. EUROCONTROL opracował w ramach swych działań nadzorczych nad Służbami Żeglugi Powietrznej oraz organami je kontrolującymi specjalne narzędzia – w tym ATM Safety Framework Maturity Survey zawierający oddzielne kwestionariusze przeznaczone dla ANS oraz Służb Zapewniających Żeglugę Powietrzną dotyczące w dużej mierze właśnie „Just Culture”.
Fot. Paweł Kluska, PAŻP
Źródło: www.ulc.gov.pl
- 15 kwietnia, 2024
